Таваккул

Таваккул

«Таваккул» луғатда «вакола» (вакил қилиш) сўзидан олинган бўлиб, бир ишда бошқага суянишга далолат қилади. Яъни ўша ишда ўзи ожиз қолиб, бошқага эътимод қилиш таваккулдир.

Аллоҳ таолога таваккул қилиш «Аллоҳ менинг ризқим ва ишимга Ўзи кафилдир», деб астойдил ишониш ва Ундан бошқани бунга вакил қилмасликдир.

Шифобахш тавба ва гуноҳкорлик дардининг муолажа йўли

Билгилки, одамлар икки қисмга бўлинади:
Биринчиси, ёшлик бебошликларидан холи, ёмонликдан узоқ бўлиб, яхшиликда вояга етган йигит. У ҳақда Расуллулоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Ёшлик бебошликлардан холи бўлиб вояга етган йигитга Раббингиз ҳам ҳайратланади" (Аҳмад ва Табароний ривояти).

Қуръонда Аллоҳ таолонинг зикри ҳақида икки хил ривоят келган. Кўпинча, айрим дўстларимиз ушбу икки ривоятни бир бирига қарама-қарши деб ўйлайдилар. Баъзида улар бу ҳақида муаммо ҳам келтириб чиқарадилар. Аллоҳ азза ва жалланинг Китобида ушбу сўзларни ўқиймиз.

  1. Зикр шайтонни қувади ва савалайди.
  2. Зикр Аллоҳ таолони рози қилади.
  3. Зикр ғам-андуҳларни кетказади.
  4. Зикр шодлик ва сурурни жалб қилади.
  5. Зикр қалб ва баданни қувватлантиради.
  6. Зикр қалб ва юзни мунаввар қилади.
  7. Зикр ризқни жалб қилади.
  8. Зикр зокирга маҳобат, ҳаловат ва гўзаллик тақдим этади.
  9. У Аллоҳ таолонинг муҳаббатини касб қилдиради.
  10. Зикр Аллоҳ таолога қурбат ҳосил қилдиради. Банда қанча кўп зикр қилса, Аллоҳ таолога шунча яқин бўлади.
  11. Зикр зокирга ўзини кузатиб боришни ўргатади. Бу билан у эҳсон эшигидан киради ва Аллоҳга У Зотни кўриб тургандек ибодат қилади.
  12. У зокирга Аллоҳ таолога қайтишни ўргатади.
  13. Зикр зокирга маърифат эшигини кенг очади.
  14. Зикр туфайли зокирни Аллоҳ зикр қилади.
  15. У туфайли қалб тирик бўлади.
  16. У қалб ва руҳга қувват бўлади.
  17. Зикр қалбнинг зангини кетказиб, уни жилолайди.
  18. У хатоларни ювади.
  19. У банда билан Робби орасидаги жудоликни кетказади.
  20. Зикр бандани Аллоҳ таолонинг азобидан қутқаради.
  21. Зикр туфайли сакийнат ва раҳмат нозил бўлади.
  22. Зикр мажлислари фаришталар мажлисларидир.
  23. У зокирни ҳам, унинг ҳамсуҳбатини ҳам саодатманд қилади.
  24. У бандани қиёмат кунининг ҳасратидан эмин қилади.
  25. Зикр туфайли Аллоҳ зокирга бошқа сўровчиларга берадиган атолардан кўра афзал атони беради.
  26. Зикр энг осон, афзал ва улуғ ибодатдир.
  27. Зикр жаннатнинг экинидир.
  28. Зикр учун ваъда қилинган ато ва фазллар бошқа амалларга ваъда қилинмаган.
  29. Робб таборака ва таолони давомли равишда зикр қилиш банданинг икки дунёдаги бадбахтлигига сабаб бўладиган унутилишидан эмин қилади.
  30. Зикр зокир учун бу дунёда ва қабрда нурдир.
  31. У қалбни ғафлат уйқусидан ва мудроғидан уйғотади.
  32. Зикр дарахти маърифат меваларини беради.
  33. Зокир ўзи зикр қилган Зотга яқин бўлади. Бу яқинлик муҳаббат, нусрат, тафвиқ ва дўстлик ила бўлади.
  34. Зикр қул озод қилиш ва нафақалар қилишга тенг ибодатдир.
  35. У шукрнинг бошидир. Ким Аллоҳни зикр қилмаса, У Зотга шукр қилмаган бўлади.
  36. Қалбда бир қасоват бўлса, уни Аллоҳ таолонинг зикридан бошқа нарса кетказа олмайди.
  37. Зикр неъматларни жалб қилади ва бало-офатларни даф қилади.
  38. У зокирга Аллоҳ таолонинг ва фаришталарнинг саловотини жалб қилади.
  39. Аллоҳ зокирлар ила ўз фаришталарига мақтанади.
  40. Бардавом зикр қилувчи жаннатга кулган ҳолида киради.
  41. Аллоҳ таолони зикр қилиш У Зотнинг ибодатини қилишда энг катта ёрдамдир.
  42. Зикр зокирда қувват ва ҳаракатчанлик пайдо бўлишига сабаб бўлади.
  43. Жаннат ҳовлилари зикр ила бино қилинади. Зокир зикрдан тўхтаса, фаришталар ҳам ҳовлини бино қилишдан тўхтайдилар.
  44. Фаришталар зокир учун истиғфор айтадилар.
  45. Тоғу тошлар Аллоҳ таолони зикр қилувчилар билан фахрланадилар.
  46. Аллоҳ таолони кўп зикр қилувчи банда мунофиқликдан омон бўлади. 
  47. Амаллар ичида зикрнинг ўзига хос лаззати бор. Шунинг учун ҳам зикр мажлислари жаннат боғлари деб номланади.
  48. Йўлда, уйда, ҳазарда ва сафарда зикрни бардавом қилиш банданинг қиёмат кунидаги гувоҳлари кўпайишига сабаб бўлади.
  49. Зикр юзга бу дунёда гўзаллик ва охиратда нур ато қилади.
  50. У банданинг Робб томонидан тасдиқ қилинишига сабаб бўлади.
  51. Зикрни бардавом қилиш нафл амаллар ўрнига ўтади.
  52. Банда кенгчилик вақтида Аллоҳни зикр қилса, Аллоҳ уни торчилик вақтида зикр қилади.

Зикр қалбнинг шифоси ва давосидир.

 

Нафсингни тадбирдан хотиржам қил. Бас, сендан бошқа Зот сенинг ўрнингга қилиб қўйган ишни сен ўзинг учун қилма.

Ибн Атоуллоҳ Сакандарий раҳматуллоҳи алайҳ ушбу ҳикматда: «Турли ношаръий «чора-тадбирлар»ни қилиб, ўзингни ўзинг қийнама. Зотан, Аллоҳ таоло сен учун керак тадбирни Ўзи қилиб қўйган. У Зот сен учун қилиб қўйган нарсани сен ўзинг қилишингнинг кераги йўқ», демоқда.

Дин, бандаларнинг зоҳирига ҳам ботинига ҳам хитоб қилган, уларни икки жахон саодатига эриштирадиган илоҳий одоб ва ҳукмлардан ташкил топган тарбия тизимидир. Бу тарбия асосан уч сохaда амалга ошади. Биринчиси ишонч, иккинчиси ибодат, учинчиси эса аҳлоқдир. Дин қалбдан ишониш билан бошланади; ибодат тоат билан яшатилади. Одоб, гўзал аҳлоқ, қалб поклиги, нафс тарбияси билан Аллоҳга бўлган дўстлик исбот этилади. Шу ҳолда комил бир мўъмин бўлишлик, динини комил яшашга боғлиқдир.


Билинг! Шундай инсонлар борки, мангу яшашни орзу қилишади:
«...уларнинг айримлари минг йил умр кўришни истайдилар...» (Бақара, 96-оят).

Саҳобалар ва олимларнинг сўзлари

Мутарриф ибн Абдуллоҳ деди: «Эҳтимол ажалим қачон келишини билганимда, ақлдан озиб қолардим. Лекин Оллоҳ таоло бандаларига ўлимдан ғофилликни ато этди. Агар ана шу ғафлат бўлмаганида, бандалар ҳаёт лаззатини тотолмас эдилар. Бозорлар қурмас эдилар». Ҳасан Басрий дейди: «Одам фарзандига унутиш ва орзу-ҳавас каби иккита улуғ неъмат берилган.

Дунё ҳавасидан тийилиш фазилати, дунёга муккасидан кетиш сабаблари ва бу дард муолажаси


Дунё ҳавасидан тийилишнинг фазилати

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Абдуллоҳ ибн Умарга дедилар: «Саҳарда уйғонар экансан, оқшом орзусини қилма! Оқшомга етганингда, саҳар орзусини қилма! Ҳаётингдан ўлим учун, соғлиғингдан хасталигинг учун улуш ажрат. Чунки, эй Абдуллоҳ, эртага қандай ном олишингни билмайсан» (Имом Бухорий ривоятлари).

СЎНГГИ МАНЗИЛЛАР КИТОБИ
 БИРИНЧИ ҚИСМ


Не-не баҳодирларни ер тишлатган, қанчадан-қанча кисроларни яксон этган, ўлимни мутлоқ унутган қайсарларнинг орзу-умидларини йўққа чиқарган зот — Оллоҳга ҳамд бўлсин. Дарҳақиқат, «дунёга устунман» деган сонсиз баҳодирларга, кисрою қайсарларга ваъда ҳақ бўлди. Оллоҳ уларни тубсиз чоҳга қулатди. Бас, улар қасрлардан қабрларга, нур балққан бешиклардан қопқоронғу гўрларга кўчдилар, аёллар ва болаларни эркалаш лаззатидан маҳрум бўлиб, ҳашарот ва очофат қуртларга ем бўлдилар.

Page 1 of 3

Шиоримиз:

Аҳли сунна ва жамоа мазҳаби асосида пок ақийда ва мусаффо Исломга интилиш, Қуръон ва суннатни ўрганиб амал қилиш, исломий маърифат таратиш, салафи солиҳ – улуғ мужтаҳидларга эргашиш, кенгбағирлик ва биродарлик руҳини тарқатиш.

Cўнгги мақолалар

Янгиликлар

Саҳифамиздаги янгиликлардан хабардор бўлиш

Савол бермоқ

Савол-жавоб рукнига бериладиган саволларни, ушбу саҳифадан беришингиз мумкин ёки tazkiya@islom.uz емаилга мактуб йўллашингим мумкин.